Inhoud
Transport in vroegere tijden ging met de schuit, te voet of per paard (met wagen).
Transport over de weg
De eerste verharde wegen in Houten en omgeving waren Romeinse wegen. Hiervan zijn sporen teruggevonden ten westen van de Marsdijk. Ook bij de Achterdijk in Bunnik is de Limesweg aangetroffen.
Rond 1600 verschenen eenvoudige zandpaden. In 1631 – 1633 werd het zandpad van Utrecht naar Houten verbeterd. Dit was een slechte kleiweg met zand die werd omgevormd in een goed zandpad. In Houten splitste dit zandpad zich naar Schalkwijk / Culemborg en naar Beusichem. Deze paden waren alleen toegankelijk voor voetgangers en voortaan ook in de winter te belopen.
Geleidelijk aan werden de landwegen gebruikt door paarden, paard- en wagen, de diligence, de auto, motor en fiets.
| Limesweg | Landweg | ±43 / 250 |
| Wegen in Houten | Landweg | |
| Zandpaden | Landweg | 1631 / ±1890 |
| Macadamwegen | Landweg | 1840 / 1945 |
| Tolheffing | Landweg | 1841 |
| Busvervoer | Landweg | 1923 |
| Adressering | Landweg | 1930 |
| Postverzending | Landweg | |
| Rondweg Houten | Landweg | 1978 |
Transport over het water
Al in de ijzertijd was er sprake van vervoer over het water. Zo is er in Castellum een boomstankano gevonden uit de Midden-IJzertijd. Hiermee werd gevaren in de restgeulen van de Rijn die door het landschap liepen. In de Romeinse tijd werd er met grotere schepen over de Rijn gevaren. De Rijn stroomde toen niet meer door ons gebied, dus de boot werd niet meer gebruikt in het Romeinse Houten.
Met de komst van de Houtensewetering krijg Houten een beurtschipper die op en neer naar Utrecht vaart. Ook boeren gebruiken de Houtensewetering en de weteringen in ’t Goy, zoals de Oosterlaak. Ook Schalkwijk heeft meerdere beurtschippers en zelfs een loswal aan De Lek. Met de komst van het Amsterdam-Rijnkanaal is scheepvaart volop aanwezig in de gemeente, waarbij er een loswal bij de Schalkwijkse brug is verschenen.
Sinds het eind van de middeleeuwen zijn er veerboten. Sommige zijn alleen voor voetgangers, andere veerboten zijn groter.
| Veerverbindingen | Waterweg | ±1132 / heden |
| Amsterdam-Rijnkanaal | Waterweg | 1933 |
Transport over rails
In 1844 rijdt de eerste trein over het Rhijnspoor door de gemeente Oud-Wulven. Op deze lijn rijden treinen van Amsterdam naar Duitsland. In 1868 opent de spoorlijn tussen Utrecht en Boxtel. Deze spoorlijn doorkruist het rivierengebied.
| Rhijnspoor | Spoorweg | 1844 |
| Spoorlijn (Staatsspoor H) | Spoorweg | 1868 |
| Oude station Houten | Station | 1868 |
| Station Houten | Station | 1982 |
| Station Houten Castellum | Station | 2010 |
| De Lekbrug | Spoorweg | 1868 |
| Overwegen en wachterswoningen | Spoorweg | |
| Ontsporing koninklijke trein | Ongeluk | 1917 |
| Ernstige incidenten spoorlijn | Ongeluk | |
Transport per leiding
In de 20e eeuw komen de nutsvoorzieningen op gang. De telefoon is het eerste, maar blijft beperkt tot een enkel adres. Ook de riolering komt in eerste instantie alleen voor welgestelde inwoners binnen bereik.
Pas in 1921 dringt de elektriciteitsvoorziening de dorpen Houten en Schalkwijk binnen en 15 jaar later de waterleiding. Van deze nutsvoorzieningen wordt ook door het gewone volk geprofiteerd. Pas in 2004 worden de laatste huizen op het rioleringsnetwerk aangesloten.
Naarmate Houten groter wordt, loopt het steeds vaker voor met de ontwikkeling op de dorpen Schalkwijk, Tull en ’t Waal en ’t Goy. Dit is merkbaar met de komst van aardgas, maar ook met de aanleg van kabeltelevisie en glasvezel.
| Telefoonnet | 1906 |
| Riolering | 1911 |
| Elektriciteit | 1921 |
| Waterleiding | 1936 |
| Aardgasnet | 1970 |
| Internet | 1996 |
Deze pagina is gewijzigd op 9 juni 2025