In de 13e eeuw verdwijnen de domeinen. Dit waren grote boerenbedrijven met onvrije of halfvrije boeren. Ook de graafschappen verdwijnen en er is voortaan sprake van rechtsgebieden. Deze nieuwe vorm van lager bestuur noemen we de gerechten.
1200 – 1224
Op 11 januari 1223 is er een krachtige aardbeving in Italië die mogelijk in onze regio te gevoeld.
1225 – 1249
Ten Goye leeft in onmin met de bisschop van Utrecht en zijn geestelijken. In 1227 ontstaat een geschil tussen het kapittel van St. Marie te Utrecht en Walter van Goye over te weinig afgedragen tienden. In 1248 treedt Ten Goye in de ministerialiteit. Daarmee komt er een eind aan het Graafschap Opgooi en wordt dit een gerecht.
Het jaar 1230 kan worden beschouwd als het hoogtepunt van het Middeleeuws Klimaat Optimum, een warme periode. In 1233 volgt een doorbraak van de Lekdijk.
Het jaar 1240 wordt boerderij De Weteringe genoemd, een kloosterboerderij van de Norbertijnabdij van Mariënweerd. In 1247 wordt boerderij de Hennesprong voor het eerst genoemd.
1250 – 1274
Rond 1250 verschijnt het eerste stenen kasteel van Schalkwijk. Maar deze datum is niet nauwkeurig bekend en ook de locatie niet. Wel wordt in 1261 de naam Schonauwen voor het eerst gebruikt voor wat we voorheen kenden onder de naam boerderij De Weteringe. Het is 1263 als het land Overdam wordt uitgegeven.
Tussen 1255 en 1257 is er onrust in de regio, waar Ten Goye zich aansluit bij een opstand van Holland tegen de Utrechtse Bisschop. In 1257 maakt Ten Goye excuses hiervoor. In 1258 wordt de parochie Honswijk gesticht.
Dominicus Ghiselbertus Uten Goye wordt in 1265 de eerste maarschalk van Het Nedersticht. Drie jaar later wordt hij broeder frater Ghiselbertus quondam Dominus de Goye. Hij is tussen 1283 en 1286 de vierde in de rij van landcommandeurs van de ridderlijke Duitse orde Balije van Utrecht. Zijn zoons vestigen zich in kasteel Hagestein en kasteel Ten Goye.
1275 – 1299
Een dijkdoorbraak ter hoogte van de locatie waar nu de stuw bij Amerongen staat, vindt plaats in 1277. In eveneens dat jaar verkoopt Ten Goye het graafschap Lek en IJssel. In 1294 wordt de parochie Schalkwijk opgericht. In 1296 duikt boerderij Blokhoven op en wordt er gebouwd aan het eerste kasteel Wulven. In deze periode verschijnen er nieuwe plaatsen in de omgeving, die in de 14e eeuw stadrechten gaan krijgen. Het gaat om Vianen, Culemborg, IJsselstein en ‘t Gein.
< 12e eeuw – 13e eeuw – 14e eeuw >
Deze pagina is gewijzigd op 13 februari 2024