Lees meer over de spoorwegen via de links in de rode balk
Het oude station van Houten is meerdere keren bedreigd door sloop. Het gebouw is in die tijd eigendom van de Nederlandse Spoorwegen, maar in gebruik gegeven aan de gemeente Houten.
Inhoud
Sloopplannen in 1984
In 1975/76 is sloop voor de eerste keer aan de orde, maar ligt de gemeenteraad dwars. In 1983 weet de gemeente Houten niet meer zo goed wat ze aan moet met het oude station uit 1868. Nadat de plannen in de gemeenteraad zijn behandeld, blijkt het college voor behoud te zijn, maar een meerderheid van de politiek ziet het gebouw liever verdwijnen. Door protest van omwonenden wordt hiervan afgezien en blijft het stationsgebouw (type SS vervanger 5e klasse) staan. Lees meer over de mogelijke sloop van het station
Dreigende sloop in 2000-2003
Met de plannen voor de spoorverdubbeling aan het begin van deze eeuw, staat het station in de weg. Opnieuw dreigt sloop. In oktober 2000 wordt de huur opgezegd van de ondernemers die in het Oude Station zitten. Wethouder en NS Vastgoed zijn bang dat bij verlenging van de huurcontracten de huurbescherming in werking treedt. Het gebouw zal dan een tijdje leeg staan.1
In 2001 informeert de Nederlandse Spoorwegen de bewoners van Houten over de spoorverdubbeling. Ook worden drie opties besproken voor het Oude Station. De Nederlandse Spoorwegen hebben voorkeur voor sloop van het gebouw en een kunstwerk ter herinnering terug te laten komen. Verschuiven van het stationsgebouw heeft niet de voorkeur bij de Nederlandse Spoorwegen, omdat de leefomgeving daardoor flink wordt aangetast.2
In februari 2003 zegt wethouder Ton Strien dat als er geen geld beschikbaar komt, de slopershamer een optie is.3
Besluit: verplaatsing Oude Station Houten
In november 2003 is het businessplan rond. Het stationsgebouw kan blijven. Daarvoor wordt het 150 meter naar het zuiden verplaatst en verder van de spoorlijn neergezet. De kosten bedragen volgens een eerste berekening 1,5 miljoen euro. Het station wordt dat overgedragen van de Nederlandse Spoorwegen aan de gemeente Houten. De nieuwe grond is al in het bezit van de gemeente.
Op 3 februari 2004 gaat de gemeenteraad akkoord met de plannen. Tijdens de vergadering van 8 november 2005 wordt definitief tot verplaatsing van het oude station besloten, waarna op 20 december 2005 het verkavelingsplan voor de nieuwe locatie goedgekeurd.
Voor het gebouw wordt in 2005 ook de rijksmonumentenstatus aangevraagd.4 De Raad voor Cultuur adviseert negatief en het gebouw blijft daardoor een gemeentelijk monument.
In maanden erna worden de plannen verder ontwikkeld. De fundering van het stationsgebouw moet worden afgezaagd, waarna het stationsgebouw op wielen wordt gezet om te worden verplaatst. Daarnaast zijn er geldschieters nodig. Hiervoor wordt op 30 maart 2006 de stichting Station op Wielen opgericht. Voorzitter is Wim van Ginkel die tevens directeur is van de Algemene Woningstichting Houten, dat kort erna opgaat in woningcorporatie Viveste. Een van zijn eerste taken is het organiseren van voldoende geld. In de zomer van 2006 moet dat rond zijn. En dat lukt. Wethouder Jan Koudijs die wethouder Strien is opgevolgd meldt dit positieve nieuws.
De klus
Enkele maanden later meldt het Houtense college dat hoe dan ook het station wordt verplaatst. Hoofdaannemer is Freyssinet (CFE). Het is een bijzondere klus. Het gebouw weegt 850 ton, is 33 meter lang en 9 meter breed.
De verplaatsing wordt gepland voor 12 juli 2007. De aannemer heeft wel wat voorwerk te doen. Zo is naast het gebouw vooraf begonnen met het heien voor een tijdelijke fundering. Maar de trillingen waren dusdanig sterk, dat dit wordt gestaakt. Ook wordt de betonnen vloer die in de loop der jaren is gestort verwijderd. De bestaande fundering krijgt een betonnen versteviging en wordt tevens de nieuwe fundering. Vanwege technische tegenvallers wordt de verplaatsing verschoven naar 24 augustus 2007.
Optillen stationsgebouw
Op 8, 9 en 10 augustus 2007 is het zover. De bestaande fundering uit 1867 wordt losgezaagd en met vijzels wordt de nieuwe betonnen fundering inclusief het gebouw opgetild tot 2,83 meter hoogte. Dit optillen gaat heel langzaam. De eerste stap is 5 millimeter, waarbij direct controles worden uitgevoerd. Daarna gaat het sneller, tot één meter per dag.
Het zwevende station trekt veel belangstelling, zeker na de aandacht door het NOS-journaal. Ondertussen wordt de grond onder het opgetilde gebouw geëgaliseerd, zodat de wagentjes eronder kunnen.
De verplaatsing Oude Station Houten
Het is prachtig weer op vrijdagochtend 24 augustus 2007, wanneer het stationsgebouw wordt verplaatst. De acht karren van loonbedrijf Sarens worden eronder gereden en om 10.15 uur vertrekt het stationsgebouw. De 192 wielen rijden in minder dan twee uur tijd naar de nieuwe locatie. Alleen een Eik lijkt in de weg te staan en het rijdende gebouw dreigt enkele takken eraf te rukken. Om 12.05 uur staat het gebouw op de nieuwe plaats. Op een paar onverwachte scheuren in de voorgevel verloopt alles perfect.
In het weekend wordt doorgewerkt om het station te verankeren. Op 27 augustus begint het afvijzelen, waarbij het station naar beneden zakte. Van de 1,8 miljoen euro is op dat moment nog maar 480.000 euro binnen.5
Restauratie stationsgebouw
Nadat in het najaar de vloer is gestort, start in februari 2008 de restauratie. Deze wordt uitgevoerd door bouwbedrijf van Bekkum uit Houten. De leiding van de restauratie is in handen van de restauratiearchitect Theo Fikkers, die dit vanuit het Franse Macon doet. Er wordt zoveel mogelijk geprobeerd de oude details te herstellen, maar niet overal is voldoende geld voor. Op 8 december 2008 is dit afgerond. Op 25 april 2009 wordt het gebouw geopend op de nieuwe locatie.