Gerecht Tull en 't Waal | geschiedenis van Houten

Dit gerecht maakte in de middeleeuwen deel uit van het gerecht Hagestein, een Hollands leen. Op 29 maart 1338 wordt het gerecht Hagestein opgedeeld.

Daarbij komt het gebied rond Honswijk toe aan de Heer van Culemborg en gaat dit verder onder het gerecht Honswijk. Het andere deel, ’t Waal en het Tull komt terecht bij Otto I van Heukelom van Asperen. Daardoor ontstaat het gerecht Tull en ’t Waal.

In het jaar 1534 wordt schepenrechtspraak ingevoerd in het gerecht Tull en ’t Waal.

Met de reformatie komen gerechten in handen van rijke stedelingen. Halverwege de 17e eeuw krijgt de Utrechtse Adriaen Ram het gerecht in zijn bezit. Zijn familie moet het in 1684 wegens geldproblemen verkopen aan de Utrechtse regent Gaspar Cornelis Schade. Zijn familie blijft tot 1795 de rechten van ambachtsheer uitoefenen. In 1798 wordt het heerlijk recht afgeschaft.

Het gerecht bestond in de Nieuwe Tijd uit de lintbebouwing van ’t Waal langs de Waalseweg en de lintbebouwing van Molenbuurt langs de Lange Uitweg. Aan het begin van deze lintbebouwing was de molen van Tull en ’t Waal gevestigd.

Eigenaren gerecht Tull en ’t Waal

29-3-1338	Otto I van Heukelom van Asperen
22-4-1344	Otto II van Asperen en Hagestein
1345	Gerard (Gerrit) van Asperen
10-1-1390	Otto van Asperen
11-1-1407	Otto van Asperen
1-6-1436	Frederik van Rechteren
29-9-1438	Zweder van Rechteren
13-6-1476	Arnout van Zuilen van Blasenburg
14-4-1486	Johan van Voorst
8-8-1538	Johan van Palland
< 1577	Christoffel van Montfoort
1586	Dirck Verkerck
1625 – 1629	Catharina Ram
<1633	Albert Pruijs
1633	Adriaen Ram
1657	Alard Ram
2-3-1684	Gaspar Cornelis Schade
25-10-1692	Matthijs van Lugtenburgh
24-10-1698	Caspar Cornelis Schade
8-12-1701	Antonia (van Lugtenburgh)-Schade
1735	Alpheda Jacoba van Bronckhorst-van Lugtenburg
<1754	Jan van Bronckhorst
1779	Matthijs van Bronkhorst
?	Jasper Cornelis van Bronkhorst

Schout

De eigenaren van het gerecht werden ondersteund door een schout.
Wie waren de schouten van het gerecht Tull en ’t Waal?

^{Deze pagina is gewijzigd op 24 juli 2021}